Inleiding
In de wereld van gewichtsverlies en cardiovasculaire gezondheid is er een voortdurende zoektocht naar effectieve behandelingen die verder gaan dan alleen het verminderen van kilo's. De SELECT-trial, een uitgebreide studie gepubliceerd in The Lancet in 2025, biedt nieuwe inzichten in hoe semaglutide, een GLP-1-agonist, niet alleen helpt bij gewichtsverlies, maar ook aanzienlijke voordelen biedt voor de cardiovasculaire gezondheid. Laten we eens kijken naar de belangrijkste bevindingen van deze studie en wat ze betekenen voor de toekomst van de behandeling van obesitas en hartziekten.
De SELECT-trial: Een overzicht
De SELECT-trial was een grootschalige studie die 17.604 volwassenen met overgewicht of obesitas (BMI ≥27) en vastgestelde cardiovasculaire ziekte, maar zonder diabetes, omvatte. Deelnemers werden willekeurig toegewezen aan een wekelijkse dosis van 2,4 mg semaglutide of een placebo en werden gemiddeld 3,3 jaar gevolgd. Het doel was om te onderzoeken hoe semaglutide invloed heeft op majeure cardiovasculaire events (MACE), zoals cardiovasculaire sterfte, niet-fatale hartinfarcten en beroertes.
Belangrijkste bevindingen
Vermindering van cardiovasculaire risico's
Een van de meest opvallende resultaten van de SELECT-trial was dat semaglutide het risico op majeure cardiovasculaire events met 20% verminderde in vergelijking met de placebo. Dit voordeel was consistent over alle BMI- en middelomtrekcategorieën, wat aangeeft dat semaglutide een breed scala aan patiënten kan helpen, ongeacht hun lichaamsbouw.
Vroege en onafhankelijke voordelen
Het cardiovasculaire voordeel van semaglutide trad al binnen 20 weken op en was grotendeels onafhankelijk van gewichtsverlies. Dit suggereert dat semaglutide meer doet dan alleen helpen bij het afvallen; het heeft ook directe positieve effecten op de cardiovasculaire gezondheid. Hoewel gewichtsverlies op zich geen extra daling in MACE voorspelde, bleek een vermindering van de middelomtrek (een indicator van visceraal vet) wel enigszins bij te dragen aan het verlagen van het risico.
Andere gezondheidsvoordelen
Naast het verminderen van de middelomtrek, droegen andere factoren bij aan de voordelen van semaglutide. Deze omvatten verbeterde endotheliale functie, lagere bloeddruk, verminderde ontstekingsactiviteit, verbeterde lipidenprofielen en directe effecten van GLP-1-signalen op de hersenen en bloedvaten. Deze bevindingen benadrukken dat semaglutide een veelzijdige rol speelt in het verbeteren van de algehele gezondheid.
Belangrijke nuances
Interessant genoeg toonde de studie aan dat bij mensen die de placebo kregen, spontane gewichtsafname juist geassocieerd was met een hoger risico op MACE. Dit kan te wijten zijn aan onbedoeld gewichtsverlies als gevolg van onderliggende ziekten, wat het belang onderstreept van gecontroleerd en doelgericht gewichtsverlies onder medische begeleiding.
Veiligheid en bijwerkingen
Wat betreft veiligheid, veroorzaakte semaglutide geen toename in ernstige bijwerkingen of sterfte. In feite kwam cardiovasculair overlijden minder vaak voor in de semaglutidegroep, wat de veiligheid en effectiviteit van deze behandeling verder ondersteunt.
Klinische implicaties
De bevindingen van de SELECT-trial hebben belangrijke implicaties voor de klinische praktijk:
- Cardiovasculaire voordelen: Semaglutide biedt aanzienlijke cardiovasculaire voordelen die verder gaan dan gewichtsverlies alleen. Dit maakt het een waardevolle therapie voor patiënten met hartziekten.
- Middelomtrek als voorspeller: Middelomtrek blijkt een betere voorspeller van hartrisico te zijn dan gewicht alleen, wat suggereert dat artsen verder moeten kijken dan de weegschaal bij het beoordelen van gezondheidsrisico's.
- Herziening van BMI-drempels: De huidige BMI-drempels voor het voorschrijven van GLP-1-agonisten zouden moeten worden herzien. Ook mensen met een lagere BMI en bestaande hartziekte kunnen baat hebben bij deze therapieën.
Conclusie
De SELECT-trial biedt overtuigend bewijs dat semaglutide niet alleen een effectief middel is voor gewichtsverlies, maar ook aanzienlijke voordelen biedt voor de cardiovasculaire gezondheid. Door verder te kijken dan alleen de kilo's, kunnen we een meer holistische benadering van gezondheid en welzijn omarmen. Voor patiënten met overgewicht of obesitas en cardiovasculaire aandoeningen biedt semaglutide een veelbelovende weg naar een gezonder leven. Het is tijd om de manier waarop we naar gewichtsverlies en hartgezondheid kijken te heroverwegen en te erkennen dat medicijnen zoals semaglutide een belangrijke rol kunnen spelen in het verbeteren van de algehele gezondheid.
