Inleiding
In de wereld van dermatologie en reumatologie is er een groeiende discussie over de rol van GLP-1 receptoragonisten (GLP-1 RAs) zoals liraglutide, semaglutide en tirzepatide. Deze krachtige medicijnen, oorspronkelijk ontwikkeld voor de behandeling van diabetes en gewichtsverlies, tonen potentieel voor het verbeteren van symptomen bij psoriasis en psoriatische artritis (PsA). Maar hoe ver reikt hun effectiviteit, en wat zijn de implicaties voor de klinische praktijk? In dit artikel duiken we dieper in de huidige stand van zaken en de meningen van experts en patiënten.
Het potentieel van GLP-1 medicijnen
GLP-1 medicijnen en hun invloed op psoriasis en PsA
GLP-1 RAs zijn veelbelovend gebleken in het verminderen van obesitas, een bekende risicofactor voor zowel psoriasis als PsA. Bovendien suggereren sommige onderzoeken dat deze medicijnen ook de symptomen van psoriasis kunnen verbeteren en het risico op cardiovasculaire gebeurtenissen kunnen verlagen, een veelvoorkomend probleem bij mensen met psoriasis en PsA. Onderzoekers voorspellen dat GLP-1 RAs mogelijk immunomodulerende effecten hebben, wat hen een waardevolle aanvulling zou maken op de huidige behandelingen, zelfs voor patiënten zonder obesitas of diabetes.
Onderzoek en klinische trials
Tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van de Group for Research and Assessment of Psoriasis and Psoriatic Arthritis (GRAPPA) in 2025, werd uitgebreid gediscussieerd over de opkomst van GLP-1 RAs. Dr. Artie Kavanaugh, een vooraanstaand professor in de geneeskunde, beschreef deze ontwikkeling als een mogelijk keerpunt, vergelijkbaar met de introductie van biologische therapieën in de jaren '90. Echter, ondanks het potentieel, blijft het bewijs voor de effectiviteit van GLP-1 RAs bij psoriatische aandoeningen beperkt, en zijn er zorgen over toegang, kosten en de selectie van geschikte patiënten.
De pioniers en hun bevindingen
De visie van endocrinoloog Daniel J. Drucker
Endocrinoloog Dr. Daniel J. Drucker, een pionier in het onderzoek naar GLP-1, benadrukte tijdens de conferentie de potentiële immunoregulerende eigenschappen van GLP-1 RAs. In een recente studie met semaglutide bij patiënten met obesitas, maar zonder diabetes, werden cardiovasculaire voordelen waargenomen die onafhankelijk waren van gewichtsverlies. Dit suggereert dat GLP-1 RAs mogelijk bredere anti-inflammatoire effecten hebben.
Lopende onderzoeken en toekomstige mogelijkheden
Momenteel worden er door Eli Lilly twee klinische trials uitgevoerd waarin de combinatie van tirzepatide en de interleukin-17A antagonist ixekizumab wordt onderzocht bij patiënten met overgewicht of obesitas en psoriasis of PsA. De resultaten van deze studies, die volgend jaar worden verwacht, kunnen meer inzicht geven in de rol van GLP-1 RAs bij de behandeling van psoriatische aandoeningen.
Ervaringen uit de praktijk
Perspectieven uit Latijns-Amerika
Dr. Enrique Soriano, hoofd reumatologie in Buenos Aires, presenteerde een realistisch beeld van de situatie in Latijns-Amerika. Hoewel GLP-1 medicijnen in de meeste landen zijn goedgekeurd voor diabetes of obesitas, blijven ze moeilijk toegankelijk en worden ze zelden routinematig voorgeschreven door reumatologen of dermatologen. Soriano benadrukte de noodzaak om te onderzoeken of de verbetering van symptomen bij PsA-patiënten te danken is aan gewichtsverlies of aan een onafhankelijk effect van de medicijnen.
De mening van dermatologen
Dr. Anthony Fernandez van de Cleveland Clinic prees GLP-1 RAs als fascinerende medicijnen met een aantrekkelijk bijwerkingenprofiel. Hoewel er aanwijzingen zijn dat deze medicijnen psoriasis-gerelateerde immuunpaden beïnvloeden, waarschuwde Fernandez dat het huidige bewijs zwak is en voornamelijk gebaseerd op kleine studies. Hij benadrukte dat er meer robuuste gegevens nodig zijn voordat GLP-1 RAs algemeen kunnen worden aanbevolen voor dermatologisch gebruik.
De stem van de patiënt
Patiëntenperspectieven en zorgen
Tijdens dezelfde sessie presenteerde Suzanne Grieb, een patiëntonderzoeker, de resultaten van een enquête onder mede-patiënten. Hoewel geen van de respondenten GLP-1 medicijnen had voorgeschreven gekregen, toonden velen interesse in de potentiële voordelen voor hun psoriatische aandoening en algehele gezondheid. Toch waren er ook zorgen over de toegankelijkheid en de noodzaak om mogelijk levenslang medicatie te gebruiken.
Conclusie
De discussie over de rol van GLP-1 RAs bij psoriasis en PsA is nog lang niet beslecht. Hoewel er veelbelovende aanwijzingen zijn voor hun effectiviteit, is er behoefte aan meer uitgebreid onderzoek en klinische trials om hun plaats in de behandeling van psoriatische aandoeningen te bepalen. Voor nu blijft het een kwestie van afwegen van de voordelen tegen de beperkingen en onzekerheden, zowel voor artsen als voor patiënten.
Bronnen:
(Disclaimer: Dit artikel is bedoeld voor informatieve doeleinden en vervangt geen medisch advies. Raadpleeg altijd een arts voor vragen over uw gezondheid of behandelingsopties.)
